Αντί προσυνεδριακού διαλόγου...

Τράβηξαν ὁλόισια στὴν αὐγὴ μὲ τὴν ἀκαταδεξιὰ τοῦ ἀνθρώπου ποὺ πεινάει,
μέσα στ᾿ ἀσάλευτα μάτια τους εἶχε πήξει ἕνα ἄστρο
στὸν ὦμο τους κουβάλαγαν τὸ λαβωμένο καλοκαῖρι.

Ἀπὸ δῶ πέρασε ὁ στρατὸς μὲ τὰ φλάμπουρα κατάσαρκα
μὲ τὸ πεῖσμα δαγκωμένο στὰ δόντια τους σὰν ἄγουρο γκόρτσι
μὲ τὸν ἄμμο τοῦ φεγγαριοῦ μὲς στὶς ἀρβύλες τους
καὶ μὲ τὴν καρβουνόσκονη τῆς νύχτας κολλημένη μέσα στὰ ρουθούνια καὶ στ᾿ αὐτιά τους.

Δέντρο τὸ δέντρο, πέτρα-πέτρα πέρασαν τὸν κόσμο,
μ᾿ ἀγκάθια προσκεφάλι πέρασαν τὸν ὕπνο.
Φέρναν τὴ ζωὴ στὰ δυὸ στεγνά τους χέρια σὰν ποτάμι.

Σὲ κάθε βῆμα κέρδιζαν μία ὀργιὰ οὐρανὸ - γιὰ νὰ τὸν δώσουν.
Πάνου στὰ καραούλια πέτρωναν σὰν τὰ καψαλιασμένα δέντρα,
κι ὅταν χορεῦαν στὴν πλατεῖα,
μέσα στὰ σπίτια τρέμαν τὰ ταβάνια καὶ κουδούνιζαν τὰ γυαλικὰ στὰ ράφια.

Ἄ, τί τραγούδι τράνταξε τὰ κορφοβούνια -
ἀνάμεσα στὰ γόνατά τους κράταγαν τὸ σκουτέλι τοῦ φεγγαριοῦ καὶ δειπνοῦσαν,
καὶ σπάγαν τὸ ἂχ μέσα στὰ φυλλοκάρδια τους
σὰ νάσπαγαν μία ψείρα ἀνάμεσα στὰ δυὸ χοντρά τους νύχια.

(Γ. Ρίτσος, Ρωμιοσύνη, IV)

Είχα από μέρες σκοπό να γράψω κάτι κι εγώ για τον Προσυνεδριακό Διάλογο, ενόψει του 1^ου Ιδρυτικού Συνεδρίου του νέου μας ΣΥΡΙΖΑ. Να με συμπαθάτε, όμως, δεν πρόλαβα… Φταίει που το μυαλό μου έτρεχε στο μαύρο της ΕΡΤ, στον Κώστα Σακκά που αργοσβήνει στο Κρατικό της Νίκαιας, απεργός πείνας, τριαντατόσους μήνες προφυλακισμένος, στους υπαλλήλους που διώχνουν κατά χιλιάδες, στο νέο μνημόνιο που έρχεται αυτή τη βδομάδα, στο γιο της οικογενειακής μας φίλης που δεν θα σπουδάσει, γιατί τα μόρια που συγκέντρωσε δεν του φτάνουν να περάσει στην Αθήνα και για να νοικιάσει σπίτι στην επαρχία «ούτε λόγος», στους δικούς μου φίλους που περίμενα να γυρίσουν από τις σπουδές τους στο εξωτερικό, αλλά τελικά αποφάσισαν να μείνουν εκεί, γιατί..."καλύτερα έξω, σου λέω, τουλάχιστον εδώ βλέπουμε ένα μέλλον".

Μ' αυτά και μ' εκείνα, λοιπόν, τα καθημερινά μικροπράγματα (;) ξεχάστηκα. Και δεν βρήκα τίποτα "βαθυστόχαστο" να γράψω, για να εμπλουτίσω τον προβληματισμό μας για το σοσιαλισμό του 21ου αιώνα. Δεν βρήκα καν τη διάθεση να ασχοληθώ με τη διαμόρφωση των "συσχετισμών", ενόψει συνεδρίου.

Και τώρα; Τώρα γιατί κάθομαι και γράφω; Γιατί έχω αγωνία σύντροφοι. Γιατί βλέπω το πρώτο, το ιδρυτικό συνέδριο του κόμματός μας - αυτό που τόσα χρόνια περιμέναμε - να έρχεται, και μάλιστα (ούτε στα πιο τρελά μας όνειρα!) να είμαστε στην αξιωματική αντιπολίτευση. Κι αντί να χαίρομαι και να αδημονώ, έχω αγωνία.

Αγωνία πρώτα απ' όλα για μένα, για την οικογένειά μου, για τους φίλους μου. Γιατί, σύντροφοι, αν αφήσουμε να χαθεί πολύτιμος χρόνος, πολλοί από μας δεν θα είμαστε πια εδώ να δούμε την ανατροπή που θα έρθει. Θα μας έχει διώξει η απελπισία. Και όσο φιλότιμα και να προσπαθούν τότε οι σύντροφοι με τις (θαυμάσιες!) κονκάρδες "ΕΓΩ ΘΑ ΜΕΙΝΩ", εγώ θα έχω φύγει σύντροφοι. Κι όλοι αυτοί, νέοι στην πλειοψηφία τους, αλλά όχι μόνο, με τους οποίους θέλουμε να διασχίσουμε το δικό μας δρόμο προς το σοσιαλισμό.

Και όχι μόνο. Έχω αγωνία και γι' αυτό το κοινό μας σπίτι, την Αριστερά, που πια από σπίτι έχει γίνει γιοφύρι της Άρτας : "Ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ εγκρεμιζόντουν". Δεν ξέρω για σας, σύντροφοι. Αλλά εγώ όταν αποφάσισα, σχεδόν ενστικτωδώς, ότι είμαι αριστερή, δεν είχα εντρυφήσει ούτε στον Μαρξ, ούτε σε κανέναν άλλο μαρξιστή στοχαστή και επαναστάτη. Ήξερα μόνο ιστορίες. Για τους αντάρτες που παρέδιδαν τα όπλα κλαίγοντας, μετά τη Βάρκιζα. Για τους Μακρονησιώτες, που αρνιόταν να βάλουν μια τόση δα υπογραφή, για να γυρίσουν σπίτι τους, στους γονείς και τα παιδιά τους, για να μην απαρνηθούν το μέλλον στο οποίο πίστευαν - κι ας είχε το μέλλον αυτό μόλις ηττηθεί. Για τους ΕΔΑΐτες, για τους Λαμπράκηδες που μέσα στην πιο μαύρη τρομοκρατία μιλούσαν για Ειρήνη, Δημοκρατία, Δικαιοσύνη, Σοσιαλισμό. Ήξερα, λοιπόν, και ξέρω πόσοι πόθοι, πόσες ελπίδες, πόσοι αναστεναγμοί, πόσοι νεκροί, βασανισμένοι, φυλακισμένοι κι εξόριστοι, γενιές τώρα, δεκαετίες τώρα περίμεναν μια ανατροπή. Μια ανατροπή που όλο εξαγγέλλονταν, όλο την περιμέναμε, όλο ματώναμε γι' αυτή. Και ποτέ δεν έρχονταν. Και ξέρω ότι από την τελευταία φορά που η Αριστερά είχε πράγματι την προοπτική να αναλάβει την εξουσία έχουν περάσει κιόλας 69 χρόνια. Και φοβάμαι σύντροφοι. Φοβάμαι ότι - αν κι αυτή τη φορά απογοητεύσουμε τον κόσμο μας, τον κόσμο της Αριστεράς - θα περάσουν άλλα τόσο κι άλλα τόσα χρόνια μέχρι να μας ξαναεμπιστευτεί.

Σας ξέρω καλά, καλοί μου σύντροφοι. Πολλούς και πολλές, σας ήξερα πολύ πριν με μάθετε εσείς, πολλά χρόνια πριν βρεθούμε σύντροφοι πια, στο ΣΥΡΙΖΑ. Σας ξέρω λοιπόν. Και ξέρω πόσο ικανοί είστε, είμαστε, για το καλύτερο και για το χειρότερο. Στη δεκαετία που μεσολάβησε από τότε που φτιάξαμε το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και παλιότερα, μας έχω δει να κάνουμε και τα δύο. Θυμάμαι, καθώς γράφω, στιγμές ανάμεσά σας που μ' έκαναν να δακρύσω από υπερηφάνεια. Κι άλλες (που ευτυχώς προσπέρασα) που με απογοήτευαν, με θύμωναν, γιατί μου χαλούσαν την εικόνα που έχω για την Αριστερά και τους ανθρώπους της.

Σ' αυτό λοιπόν το κείμενο, δεν θέλω να σας γράψω λεπτομέρειες για την άποψή μου επί των κειμένων του Συνεδρίου. Θα έχουμε από αύριο πέντε μέρες μπροστά μας να τα πούμε.

Θέλω μόνο να μιλήσω σε σας που σας ξέρω, επειδή ακριβώς σας ξέρω κι επειδή είμαι περήφανη που είμαι μία από σας :

Ξέρω ότι μπορείτε να αρθείτε πολύ πάνω από μικροεγωισμούς και μικροϋπολογισμούς.

Ξέρω ότι βλέπετε, ζείτε οι ίδιοι, την καταστροφή γύρω μας.

Ξέρω ότι πιστεύετε στ' αλήθεια στην ανατροπή, στην προοπτική του σοσιαλισμού, μέσα από ένα δρόμο με την κοινωνία πλάι μας.

Ξέρω ότι έχετε καταφέρει, χάρη στην επίμονη προσπάθεια όλων σας, να υπερβείτε τις ιστορικές διαιρέσεις της Αριστεράς.

Ξέρω ότι εσείς για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες διαμορφώσατε μία πρωτοφανέρωτη για την ελληνική Αριστερά κουλτούρα διαλόγου και συνεννόησης.

Ξέρω ότι έχετε όλοι τις ίδιες ή και περισσότερες ευαισθησίες από μένα για την Αριστερά, για την Κοινωνία, για τη Δημοκρατία.

Ξέρω επίσης ότι έχετε σημαντικές διαφορές στο πώς καταλαβαίνει ο καθένας και η καθεμία σας το στόχο μας.

Ξέρω ότι ξεκινήσατε από πολύ διαφορετικές αφετηρίες και διαγράψατε πολύ διαφορετικές τροχιές, μέχρι να συναντηθούμε ξανά όλοι μαζί στο ΣΥΡΙΖΑ.

Ξέρω ότι έχετε ειλικρινείς αμφιβολίες και αγωνίες για το αν πάμε καλά, αν κάνουμε κάθε στιγμή το σωστό.

Ξέρω ότι συχνά ανυπομονείτε κι εσείς, γιατί θέλετε περισσότερα, καλύτερα, αριστερότερα, κυβερνητικότερα, ριζοσπαστικότερα, αναλυτικότερα, ρεαλιστικότερα, αποτελεσματικότερα, κινηματικότερα, αγωνιστικότερα...και τα θέλετε όλα και τώρα.

Τα ξέρω, λοιπόν, όλα αυτά. Κι εσείς τα ξέρετε. Κι όλος ο κόσμος. Άλλωστε, κι εγώ στην ίδια κατάσταση με σας βρίσκομαι.

Περισσότερο απ' όλα όμως, από όλη μου τη (μικρή) ιστορία, από κάθε μου σκέψη και τοποθέτηση για το σοσιαλισμό, από κάθε μικρή ή μεγάλη φιλοδοξία μου, από κάθε αγωνία μου για το πού θα μας βγάλει το μεγάλο βήμα που πάμε να κάνουμε από αύριο με το πρώτο μας ιδρυτικό Συνέδριο, προέχει η λαχτάρα μου για το βήμα αυτό, η πιεστική ανάγκη που εισπράττω από την ίδια μου την καθημερινότητα για να κάνουμε - επιτέλους! - το βήμα προς ένα ενιαίο, ισχυρό, σύγχρονο, δημοκρατικό κόμμα της Αριστεράς. Της δικής μας Αριστεράς.

Αύριο λοιπόν θα έρθω στο Συνέδριό μας αφήνοντας κατά μέρους την αγωνία μου, συντροφιά μόνο με την εμπιστοσύνη μου σας. Και σε όλο τον κόσμο της Αριστεράς που θα μας παρακολουθεί. Και σε όλους εκείνους που πριν από μας πέρασαν τις ίδιες και πολύ χειρότερες αγωνίες κι αμφιβολίες και που - όσο κι αν ακούγεται πολύ μεταφυσικό για κάποιον αριστερό - θα είναι τις πέντε αυτές μέρες κοντά μας, περιμένοντας και τη δική τους δικαίωση.