Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2013

Παρέμβαση στην εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ Καλαμπάκας για τον τουρισμό (28/9/2013)

Παρέμβαση εκ μέρους της περιφερειακής παράταξης "ΘΕΣΣΑΛΙΑ της ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ και της ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ" στην εκδήλωση που διοργάνωσε η τοπική οργάνωση Καλαμπάκας του ΣΥΡΙΖΑ, το Σάββατο 28/9 στο Εργατικό Κέντρο Καλαμπάκας, με εισηγητές τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κ. Μ. Κριτσωτάκη (βουλευτή Ηρακλείου - επικεφαλής της ΕΕΚΕ Τουρισμού), Γ. Αμμανατίδη (βουλευτή Α' Θεσσαλονίκης - υπεύθυνο Θρησκευμάτων της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ) και Π. Δριτσέλη (βουλευτή Τρικάλων):

Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Φίλες και φίλοι,

Επιτρέψτε μου, πρώτα απ' όλα να μοιραστώ μαζί σας τη χαρά μου που βρίσκομαι σήμερα εδώ, ανάμεσα σε αγαπημένους συντρόφους, αλλά και σε πολλούς εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας της Καλαμπάκας και ευρύτερα των Τρικάλων. Η χαρά μου, μάλιστα, αυτή είναι πολύ μεγαλύτερη, αφού σήμερα – ακριβώς τρία χρόνια από την ημέρα κατά την οποία παρουσιάσαμε τη νεοϊδρυθείσα τότε περιφερειακή μας παράταξη στο χώρο της ριζοσπαστικής Αριστεράς – μου δίνεται η ευκαιρία να σας καταθέσω κι εγώ με τη σειρά μου τις δράσεις και τις προτάσεις μας σε ένα σημαντικό θέμα, όπως αυτό του τουρισμού, παρουσιάζοντάς σας ένα μικρό μόνο μέρος της πολύπλευρης παρέμβασης της παράταξής μας μέσα και έξω από το Περιφερειακό Συμβούλιο τα τελευταία τρία χρόνια.
Ευτυχώς, οι αναλυτικές και εξαιρετικά τεκμηριωμένες ομιλίες των συντρόφων που προηγήθηκαν μου επιτρέπουν να αναφερθώ σε πιο επιμέρους τοπικά ζητήματα, ώστε να μη σας κουράσω, αλλά και να βοηθήσω να εστιαστεί η συζήτησή μας και σε ειδικότερα ζητήματα που αφορούν τον τουρισμό στην περιοχή της Καλαμπάκας και των Τρικάλων, αλλά και ευρύτερα της Θεσσαλίας συνολικά.
Η σημερινή εικόνα του τουρισμού στη Θεσσαλία, τουλάχιστον κατά τη δική μας γνώμη και με τα δικά μας κριτήρια – πολλά από τα οποία ελπίζω ότι τα συμμερίζεστε και εσείς – είναι αποκαρδιωτική. Παρά το γεγονός ότι η ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας έχει όλες τις προϋποθέσεις – γεωγραφικές, κλιματολογικές, ιστορικές, πολιτισμικές κ.λπ. – που θα της επέτρεπαν να θέσει τις βάσεις για μία πραγματική και μακροπρόθεσμα βιώσιμη, οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά, ανάπτυξη, οι απαρχαιωμένες αντιλήψεις και το στρεβλό μοντέλο το οποίο υιοθετούν διαχρονικά και οι κεντρικές κυβερνήσεις και οι αιρετοί της περιοχής μας, έχουν αφήσει το αρνητικό τους στίγμα και στο θεσσαλικό τουρισμό. Έτσι, και η περιοχή μας δεν αποτελεί εξαίρεση από την αποσπασματική και ευκαιριακή λογική, την απουσία μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, την εμμονή στην τουριστική προβολή ως “πανάκεια”, για την οποία σπαταλώνται τεράστια ποσά, χωρίς την ίδια στιγμή να αντιμετωπίζονται τα βαθύτερα, δομικά προβλήματα του τουρισμού της περιοχής, την προσκόλληση σε ένα παρωχημένο πρότυπο “ήλιος και θάλασσα”, την έμφαση στο μαζικό τουρισμό, χωρίς μέριμνα για την ποιότητα και τη διαμόρφωση διακριτών ταυτοτήτων. Η κατάσταση αυτή, ενώ αφήνει τις μικρές και μεσαίες τουριστικές επιχειρήσεις εκτεθειμένες στο διεθνή ανταγωνισμό, στον οποίο φυσικά καμία διαφημιστική εκστρατεία δεν μπορεί να απαντήσει αποτελεσματικά, δημιουργεί αντίθετα ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τα πολύ μεγάλα οικονομικά συμφέροντα στο χώρο του τουρισμού, που όμως λειτουργούν με ευκαιριακή λογική, που οδηγεί σε υπερεκμετάλλευση και εξάντληση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής, που ισοπεδώνει τις πολιτιστικές ιδιαιτερότητες, που πνίγει τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με τη λογική του “all inclusive”.


Και για να σας φέρω ορισμένα παραδείγματα από την πρόσφατη εμπειρία μας στη Θεσσαλία, την οποία είμαι σίγουρη ότι παρακολουθείτε και βιώνετε και εσείς από πρώτο χέρι.
Πρώτα απ' όλα, είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο Θεσσαλίας στα τρία πρώτα χρόνια λειτουργίας του ασχολήθηκε μόνο με το σχέδιο τουριστικής προβολής της Θεσσαλίας, μόνο δηλαδή με το marketing, αφήνοντας όμως κατά μέρους την ουσία. Παρά τις δικές μας διαρκείς επισημάνσεις, την ίδια στιγμή δεν έχει γίνει καμία συζήτηση ούτε για τον χωροταξικό σχεδιασμό της περιοχής, ώστε να χωροθετηθούν σωστά και κατά τρόπο που να μην έρχονται σε αντιπαράθεση με τις άλλες χρήσεις γης οι τουριστικές δραστηριότητες, ούτε και για τον μακροπρόθεσμο και δημοκρατικό αναπτυξιακό σχεδιασμό της Θεσσαλίας, ώστε να βρει ο τουρισμός τη θέση του μέσα σε ένα πλέγμα δραστηριοτήτων που θα συνέβαλαν στην ανάπτυξη της περιοχής μας με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και περιβαλλοντικής προστασίας. Έτσι, ο τουρισμός στη Θεσσαλία αφήνεται στην τύχη του, όπως σχεδόν όλες οι αναπτυξιακές δραστηριότητες.
Έπειτα, αγνοείται συστηματικά το γεγονός ότι η προσέλκυση τουριστών δεν μπορεί να στηρίζεται στον αέρα. Χωρίς τις απαραίτητες υποδομές η όποια τουριστική ανάπτυξη θα παραμένει πάντοτε αναιμική και θα στηρίζεται σε πήλινα πόδια. Για ποια τουριστική ανάπτυξη μιλάμε και προς όφελος τίνος, τη στιγμή που το λιμάνι του Βόλου, αλλά και τα μικρότερα της Σκιάθου και της Σκοπέλου, τα αεροδρόμια της Αγχιάλου και της Σκιάθου ιδιωτικοποιούνται, όπως και ο ΟΣΕ – αφού πρώτα υποβαθμίστηκε συστηματικά όλα τα προηγούμενα χρόνια; Για ποια τουριστική ανάπτυξη μιλάμε και προς όφελος τίνος, τη στιγμή που η απομόνωση της Δυτικής Θεσσαλίας διαιωνίζονται, αφού η Ε-65 και μια σειρά άλλοι οδικοί άξονες είτε παραμένουν ημιτελείς, ως σύγχρονα γεφύρια της Άρτας, είτε είναι εξαιρετικά κακοσυντηρημένοι και επικίνδυνοι; (Μάλιστα τώρα οι εργολάβοι ζητούν κι άλλα χρήματα για την Ε-65, τα οποία θα στερηθούν άλλοι τομείς του ΕΣΠΑ, για να συνεχίσουν έργα τα οποία έχουν ήδη στο μεγαλύτερο μέρος τους εξοφληθεί). Για ποια τουριστική ανάπτυξη μιλάμε και προς όφελος τίνος, τη στιγμή που ακόμα και δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί της περιοχής μας έχουν μείνει χωρίς ιατρική κάλυψη, μετά τη διάλυση των Κέντρων Υγείας, με αποτέλεσμα συχνά κάτοικοι και επισκέπτες να παίζουν τη ζωή τους κορώνα-γράμματα προσπαθώντας να φτάσουν εγκαίρως σε κάποιο νοσοκομείο;
Βέβαια, υπάρχει και το άλλο πρόσωπο της ελληνικής κυβέρνησης και της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Την ίδια στιγμή που οι μικρές και μεσαίες τουριστικές επιχειρήσεις αφήνονται αβοήθητες, τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα κάνουν “πάρτυ” και οι μονοπωλιακές πρακτικές ανθούν και στην περιοχή μας. Να θυμηθούμε τα εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ που έδωσε η Περιφέρεια Θεσσαλίας για λόγους προβολής της περιοχής στο περιοδικό έντυπο της Rynair, της ίδιας εταιρίας που εκμεταλλευόμενη τη μονοπωλιακή θέση που κατέκτησε – με τις ευλογίες και την αγαστή συνεργασία των κεντρικών και τοπικών αρχών – εκβιάζει ότι θα σταματήσει τις πτήσεις από και προς τη Ν. Αγχίαλο; Πόσο πιο αποδοτικά θα ήταν άραγε όλα αυτά τα χρήματα αν κατευθυνόταν προς κάποιο έργο υποδομής, προς κάποια επί της ουσίας δράση στο χώρο του τουρισμού; Να θυμηθούμε την μεγάλη τουριστική “επένδυση” στις Νηές – εκείνη όπου ενεπλάκη και ο σύζυγος της κ. Μπακογιάννη, σχεδιάζοντας την κατασκευή γηπέδων γκολφ – όπου ενώ το ακίνητο διεκδικείται ακόμα από το ελληνικό Δημόσιο δικαστικά και έχει παραχωρηθεί στον ιδιώτη από την Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος μέσα από ασαφείς διαδικασίες, η Περιφέρεια Θεσσαλίας σπεύδει να εγκρίνει τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, παραβλέποντας όλα τα κενά και τις ενστάσεις, προκειμένου να δημιουργήσει “τετελεσμένα” και σε σχέση με το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ακινήτου;

Εμείς από την πλευρά μας, ως “Θεσσαλία της Αλληλεγγύης και της Οικολογίας” έχουμε καταθέσει ένα πλέγμα προτάσεων τόσο στο Περιφερειακό Συμβούλιο όσο και δημόσια, οι οποίες κινούνται στη βάση μίας τελείως διαφορετικής αντίληψης για τον τουρισμό και συνολικά για την ανάπτυξη της περιοχής μας. Έχοντας κατά νου ότι η Θεσσαλία είναι προικισμένη με ένα ποικίλο σύνολο επώνυμων προορισμών με διακριτή ταυτότητα, όπως λόγου χάρη τα Μετέωρα, μιας που σήμερα συζητάμε στη σκιά τους, θεωρούμε ότι πρέπει να χαράξουμε ως Περιφέρεια την τουριστική μας πολιτική, με βάση τους προορισμούς, να αναδείξουμε τον πλουραλισμό της περιφέρειάς μας και να θέσουμε ως στόχο τον 12μηνο τουρισμό υψηλής τοπικής προστιθέμενης αξίας. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε ανάγκη από :
Πρώτοντην ανάπτυξη ενός σύγχρονου, ασφαλούς, γρήγορου, οικονομικού και με δημόσιο χαρακτήρα δικτύου συνδυασμένων μεταφορών (αεροδρόμιο, τρένο, μέσα μαζικής μεταφοράς).
Δεύτεροντον αναπροσανατολισμό του τουριστικού μας προϊόντος, με στόχο :
  • ñ  τη διακριτή ταυτότητα στο περιεχόμενο του προϊόντος,
  • τον ενεργό σχεδιασμό και την παραγωγή εμπειρίας,
  • τη σύνδεση με το ζωντανό πολιτισμό της περιοχής μας,
  • τη σύνδεση με την τοπική καθημερινότητα και
  • την αμοιβαία στήριξη και ενίσχυση της εξαγωγικής δραστηριότητας της περιοχής μας, ιδιαίτερα σε τρόφιμα-ποτά, φαρμακευτικά-καλλυντικά από τοπικές πρώτες ύλες και παραδοσιακά προϊόντα.
Τρίτοντην ήπια αξιοποίηση των ορεινών και ημιορεινών περιοχών, στην κατεύθυνση του 12μηνου τουρισμού και σε συνδυασμό με την τοπική παραγωγή και μεταποίηση, στον Όλυμπο, τον Κίσσαβο-Αγιά, τα Άγραφα, το Σμόκοβο κ.λπ.
Τέταρτοντην ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων και εξειδικευμένων μορφών τουρισμού, όπως ο αναρριχητικός, ο περιπατητικός, ο ποδηλατικός, ο αεραθλητικός κοκ, καθώς και η σύνδεση του τουρισμού και με την εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητα της περιοχής μας, μέσω της ενίσχυσης του συνεδριακού τουρισμού.
Πέμπτοντη δημιουργία ενός μηχανισμού, μίας υπηρεσίας υποστήριξης για ζητήματα τουριστικής ανάπτυξης.
Συνολικά λοιπόν για μας επιτυχημένη πολιτική για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής μας σημαίνει – πέραν όσων ήδη σας είπα και πολλών ακόμη που θα μπορούσαμε ενδεχομένως να συζητήσουμε – βασικά δύο πράγματα : Αφ' ενός, τουριστική ανάπτυξη σε αρμονική σχέση και συνέργεια με τις υπόλοιπες κοινωνικές και οικονομικές δραστηριότητες της περιοχής, με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον, αλλά και στην ιδιαίτερη φυσιογνωμία, την ιστορία και το ζωντανό πολιτισμό κάθε περιοχής. Αφ' ετέρου, τουριστική ανάπτυξη που να ευνοεί τη βιωσιμότητα των μικρών και μεσαίων τουριστικών επιχειρήσεων, που να δημιουργεί θέσεις σταθερής εργασίας, που να προάγει ενδεχομένως και συνεργατικά ή συνεταιριστικά εγχειρήματα, που να έχει πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα και να δημιουργεί τοπικά προστιθέμενη αξία, η οποία να μένει στην περιοχή.
           
Κλείνοντας, επιτρέψτε μου ακόμα μία-δύο επισημάνσεις ευρύτερης εφαρμογής, που όμως αφορούν απολύτως και το θέμα του τουρισμού.
Η πρώτη σχετίζεται με τις διαλυτικές συνέπειες που είχε και στην περιοχή της Θεσσαλίας, και κυρίως της Δυτικής Θεσσαλίας, η οικονομική κρίση και η νεοφιλελεύθερη διαχείρισή της από τις μνημονιακές κυβερνήσεις των τελευταίων τριών χρόνων. Ξέρετε πολύ καλά, όπως και όλοι όσοι προσπαθούμε να επιβιώσουμε ως ελεύθεροι επαγγελματίες, μικροί και μεσαίοι έμποροι και επιχειρηματίες ότι η ισοπέδωση της ελληνικής κοινωνίας υπονομεύει κάθε παραγωγική και άλλη οικονομική δραστηριότητα, αφήνοντας περιθώριο μόνο στην κερδοσκοπία πάνω στα ερείπια της κρίσης. Και οι συνέπειες της βίαιης φτωχοποίησης των συμπολιτών μας έγιναν ορατές και στην τουριστική κίνηση, αφού όπως ξέρετε σημαντική μερίδα στην τουριστική αγορά κατείχε και ο εσωτερικός τουρισμός, ο οποίος όμως έχει εξανεμιστεί, αφού η πλειοψηφία των Ελλήνων, αδυνατεί να κάνει διακοπές έστω και λίγες μέρες σε κάποιον κοντινό προορισμό.
Η δεύτερη σχετίζεται με την ίδια τη διαδικασία μέσα από την οποία εμείς θέλουμε να γίνουν πράξη οι προτάσεις μας για τον τουρισμό και συνολικά για την ανάπτυξη της Θεσσαλίας. Όλες οι σκέψεις που σας παρουσίασα δεν ήταν προσωπική μου έμπνευση, αλλά προϊόν συλλογικών επεξεργασιών των μελών και των φίλων της παράταξής μας, της “Θεσσαλίας της Αλληλεγγύης και της Οικολογίας”, της επαφής μας με φορείς και με απλούς πολίτες της περιοχής μας. Αυτή την ίδια δημοκρατική, συλλογική, συμμετοχική και διαφανή λειτουργία θέλουμε και για την Περιφέρεια Θεσσαλίας. Για μας, η δημοκρατία δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αντίθετα ο καλύτερος και ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να σχεδιάσει η θεσσαλική κοινωνία το μέλλον της. Γι' αυτό – και κλείνω με αυτό – η πρότασή μας για την τουριστική ανάπτυξη της Θεσσαλίας βασίζεται στην αντίληψή μας για τον δημοκρατικό περιφερειακό αναπτυξιακό σχεδιασμό, με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Και πιστεύουμε ότι στην προσπάθειά μας να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε και σχεδιάζουμε την πολιτική μας στο χώρο του τουρισμού, τόσο συνολικά όσο και στη Θεσσαλία, θα είστε δίπλα μας και θα συμβάλλετε κι εσείς με τη δική σας εμπειρία και τους δικούς σας προβληματισμούς και ιδέες.

Σας ευχαριστώ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου