Ο νέος Κώδικας Δικηγόρων συμπυκνώνει το σύνολο των αντιδραστικών νεοφιλελεύθερων αλλαγών που είχαν δρομολογηθεί όλο το προηγούμενο διάστημα, και κυρίως την τελευταία τριετία, στον χώρο των δικηγόρων.
Στην Ελλάδα, το δικαίωμα πρόσβασης στη Δικαιοσύνη πλήττεται πολλαπλά. Σε αντίθεση, όμως, με τις καλλιεργούμενες εντυπώσεις, αυτό δεν οφείλεται στην αμοιβή του δικηγόρου - η οποία σε πολλές περιπτώσεις δεν ξεπερνά το 20% του ποσού που πληρώνει ο πολίτης, καθώς όλες οι κρατήσεις, τα ένσημα, τα έξοδα και οι φόροι (μόνο ο ΦΠΑ ανέρχεται σε 23/%, προφανώς γιατί για κάποιους η Δικαιοσύνη είναι «είδος πολυτελείας»), αυξήθηκαν κατακόρυφα την τελευταία τριετία στο πλαίσιο μίας εισπρακτικής λογικής.
Την ίδια στιγμή, το μεγαλύτερο μέρος των δικηγόρων εξαθλιώνεται διαρκώς. Μόνο μεταξύ 2011-2012 οι παραστάσεις δικηγόρων πανελλαδικά μειώθηκαν κατά 12%, στα δε συμβόλαια κατά 50%, ενώ το 1/3 των δικηγόρων της Αθήνας (περίπου οι μισοί μεταξύ των νεότερων) δεν έκανε καμία παράσταση σε δικαστήριο το 2013. Όσοι δε «τυχεροί», κυρίως νέοι δικηγόροι, δεν είναι άνεργοι, απασχολούνται κατά κύριο λόγο σε μεγάλα γραφεία και εταιρείες ως δήθεν «συστεγαζόμενοι» ή «με μπλοκάκι», με αμοιβές αρκετά κάτω και από τη Γενική Συλλογική Σύμβαση, χωρίς να υποχρεώνεται ο εργοδότης να καταβάλει τις ασφαλιστικές τους εισφορές, χωρίς κανένα δικαίωμα και καμία εξασφάλιση και με ωράρια 10-12 ώρες την ημέρα.

Αλλά και μεταξύ των μεγαλύτερων δικηγόρων, οι συνθήκες δεν είναι καλύτερες. Αρκετοί, αδυνατώντας να αντεπεξέλθουν στις οικονομικές απαιτήσεις του επαγγέλματος (το να διατηρεί κανείς τον τίτλο του δικηγόρου κοστίζει, με πρόχειρους υπολογισμούς, περί τις 10.000 ευρώ τον χρόνο) επιλέγουν την «έξοδο», καταθέτοντας τις επαγγελματικές τους ταυτότητες. Η μεγάλη πλειοψηφία δυσκολεύεται, ή ακόμη και αδυνατεί να καταβάλλει τις ασφαλιστικές της εισφορές (λ.χ. στον Τομέα Υγείας του Ταμείου Προνοίας Δικηγόρων Αθήνας, μέχρι τη λήξη της σχετικής προθεσμίας είχαν κατατεθεί τα βιβλιάρια μόλις του 1/3 του συνολικού αριθμού των ασφαλισμένων, ποσοστό που είναι ακόμη μικρότερο στον συνταξιοδοτικό κλάδο - Ταμείο Νομικών).
Η δε κατάργηση και της ελάχιστης (διότι περί τέτοιας επρόκειτο) αμοιβής, τόσο των ελευθεροεπαγγελματιών όσο και των εμμίσθων δικηγόρων, που αποτελεί ένα από τα σημεία αιχμής -αν και όχι το μόνο- του νέου Κώδικα, πέραν του ότι καταπατά βάναυσα το αυτονόητο δικαίωμα κάθε εργαζόμενου σε μια ελάχιστα αξιοπρεπή διαβίωση, θα έχει πολλαπλές αρνητικές συνέπειες: Πλήρης κατάρρευση των πόρων των δικηγορικών συλλόγων και των ασφαλιστικών ταμείων, κατακόρυφη μείωση των φορολογικών εσόδων (η προκαταβολή φόρου και μεγάλο μέρος των πάσης φύσεως κρατήσεων πληρωνόταν με κάθε γραμμάτιο προείσπραξης δικηγορικής αμοιβής, ως ποσοστό επ' αυτής) και έξαρση της φοροδιαφυγής, μέσω της εικονικής υποτιμολόγησης των δικηγορικών υπηρεσιών, είναι μόνο λίγες από τις διαλυτικές συνέπειες του μέτρου αυτού.
Και, πάνω απ' όλα, μετατροπή της δικαιοσύνης σε προϊόν, το οποίο θα αποτελεί αντικείμενο ανηλεούς μειοδοτικού διαγωνισμού μεταξύ των δικηγόρων, προς όφελος κυρίως των μεγάλων οικονομικών «παικτών» (τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρίες κ.λπ.), που θα πληρώνουν με «ψίχουλα» (30-50 ευρώ για κάθε διαταγή πληρωμής) τους δικηγόρους τους. Αντιθέτως, οι πολίτες θα γίνουν και οι ίδιοι θύματα μιας δικαιοσύνης για λίγους, στο πλαίσιο ενός κλειστού, αδιαφανούς, ως προς τα συμφέροντα που εκάστοτε εκπροσωπεί, και οικονομικά απρόσιτου «κλαμπ» μεγάλων δικηγορικών εταιρειών που θα προκύψει από τη βίαιη έξωση από το επάγγελμα της πλειοψηφίας των μικρών και μεσαίων δικηγόρων.
Στον αντίποδα, η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ -η οποία θα συζητηθεί και στη δημόσια διαβούλευση που διοργανώνει η ΕΕΚΕ και το Τμήμα Δικαιοσύνης του κόμματος την ερχόμενη Δευτέρα- αφορά ένα εναλλακτικό, βιώσιμο μοντέλο άσκησης της δικηγορίας, στο πλευρό των πολιτών και των αναγκών τους, το οποίο θα διασφαλίζει ταυτόχρονα την αξιοπρεπή διαβίωση των δικηγόρων ως εργαζομένων, ως επαγγελματιών και ως επιστημόνων, την ενίσχυση του θεσμικού και κοινωνικού τους ρόλου, ως υπερασπιστών, ατομικά και συλλογικά, των δικαιωμάτων των πολιτών, στο πλαίσιο μιας συνολικής αναμόρφωσης και εξυγίανσης του θεσμού της Δικαιοσύνης, και ταυτόχρονα το δικαίωμα πρόσβασης στη Δικαιοσύνη όλων των πολιτών, ανεξαρτήτως οικονομικής δυνατότητας ή αδυναμίας, με τη διεύρυνση και απλοποίηση του θεσμού της δωρεάν δικαστικής συνδρομής και τη θέσπιση ανεξάρτητης υπηρεσίας δημοσίου συνηγόρου. Και όλα αυτά, μέσα από τον αναγκαίο εκτεταμένο εκδημοκρατισμό του πλαισίου λειτουργίας των δικηγορικών συλλόγων, ώστε αυτοί να λειτουργούν με όρους συλλογικότητας, πλουραλισμού και διαφάνειας, και να εκπροσωπούν το σύνολο των δικηγόρων, κυρίως δε εκείνους που σήμερα πλήττονται περισσότερο.
 
* Δημόσια διαβούλευση με αντικείμενο τον νέο Κώδικα Δικηγόρων διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Η διαβούλευση θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου 2013 και ώρα 16.00-20.00, στην αίθουσα Γερουσίας της Βουλής.